|
| |
| |
انتخاب مواد درستبهبود
( محصول نوع الف: تمركز مواد خام ، محصول نوع ه: متمركزسازی دفع و انهدام )
|
|
|
طریقه دسترسی:
|
طراحی و کپی رایت توسط دانشگاه فنی وین,
مؤسسه طراحی مهندسی - اکودیساین
|
روشهای متفاوت ارزیابی، مواد را بوسیله شاخص‌هایی برآورد می‌كنند كه مقایسه مابین مواد مختلف را با توجه به عملكرد آنها از لحاظ محیط زیست، آسان می‌سازد. در بیشتر موارد، شاخصها از داده‌هایی محاسبه می‌شوند، كه می‌توانند بعنوان مبنایی برای ارزیابی اثر مواد بر روی تحلیل چرخه عمر محیط زیست (LCA) مورد استفاده قرار گیرند. البته، هر كدام از روشهای استفاده شده تنها در محدوده خود نتیجه‌بخش خواهند بود. بنابراین، شناخت این حد و مرزها و اثر محیط زیستی بالقوه كه تنها با یك روش داده شده آشكار نمی‌شود، برای كاربرد عملی مواد، حائز اهمیت است.
از استفاده از مواد اكوتوكسی (اكوسمی) تا جایی كه ممكن است و در تمام طول چرخه عمر محصول، بعلت دلایل محیط زیستی و دلایل بهداشتی، باید اجتناب ورزید. مواد سمی، حتی اگر در مقادیر بسیار جزئی به کار رود باز هم باید جدّ‌اً از آنها دوری كرده، بخصوص مواقعی كه این مواد PVC, PCB باشند (مثل دی‌اكسین، می‌توانند شامل بخشهای خارجی یا اجزاء سازنده آنها باشند). بهمین دلیل بكارگیری چنین موادی در سرتاسر چرخه عمر یك محصول كاملاً منتفی خواهد بود.
قاعدتاً، استفاده از مواد خام قابل باز یافت نه تنها موجب دورریزی مناسب و رضایت¬بخش محصول می‌شود، بلكه موضوع بكارگیری از منابع را هم در نظر می‌گیرد (منابع قابل بازیافت به عنوان یك معیار حساس برای برپایداری). مواد خام قابل باز یافت در اغلب موارد منشاء فسیلی نداشته اما از گیاهان تشكیل شده‌اند (مثل چوب، چوب پنبه، تفاله انگور، شاهدانه و...) برای بعضی از كاربردها، آنها خیلی مشابه به نظر می‌رسند حتی مشخصات و خاصیتهای بهتری از سایر مواد دارند. مفید بودن برای محیط زیست (حفظ منابع و دورریزی‌های آسانتر) دلیل دیگری برای بكارگیری مواد قابل بازیافت است.
چرخه‌های بسته، یك عنصر متشكله «اكودیساین» را تشكیل می‌دهند. این به آن معناست كه چرخه‌های مواد باید بسته باشند. یكی از شرایط ضروری در این زمینه استفاده از موادی است كه حقیقتاً قابل بازگردانی بوده و در ضمن این اطمینان وجود داشته باشد كه خواص آنها با درجه‌ای كافی در مواد ثانویه نیز وجود دارد (حتی اگر اضافه نمودن مواد جدید هم در این مورد لازم باشد).
مواد بازیافت شده می‌توانند از نقطه نظر چرخه بسته، یك مشكل محسوب شوند. یعنی اگر ، آنها بهم چسبیده باشند یا بصورت تفكیك ناپذیری با مواد دیگر پیوند خورده باشند به دلیل استحكام و سختی، شاید مشكلاتی بوجود بیاید. در این حالت قابلیت بازیافت ضعیف شده یا حتی غیر ممكن می‌شود و احتمالاً در آخر چرخه عمر محصول، نیاز به دورریزی و انهدام هم وجود خواهد داشت.
جدا از خواص مواد به تنهایی، شرایط و اوضاع برای تولید و فرآوری مواد خام قابل مقایسه تا حد زیادی با هم فرق می‌كنند. جانشین‌سازی مواد خام با ریشه‌های مبهم شناخته شده با مواد خام شبیه و یا هم ارزش با آنها، بطور قابل توجهی مصرف كلی منابع را كاهش می‌دهد. موازنه سراسری محیط زیستی در مقایسه با سایر مواد در مكانها دیگر، ضعیف تر نمی‌شود.