اجتناب از ضایعات در فرایند تولیدبهبود محصول نوع ب: متمرکزسازی تولید |
طریقه دسترسی:
|
طراحی و کپی رایت توسط دانشگاه فنی وین, مؤسسه طراحی مهندسی - اکودیساین |
استفاده واقعی و كافی از مواد، مواد فرآوری و مواد كمكی با بكارگیری تكنولوژی مناسب (عمل بهینه) مصرف كلی مواد خام را كاهش میدهد. این به نوبه خود، از یك سو مخاطرات محیط زیست را كه از طریق ضایعات ایجاد میشوند كاهش میدهد و از سوی دیگر مقدار مواد خامی را كه باید از محیط زیست استخراج شود، به حداقل میرساند. انتشار پایین تكنولوژیهای تولید، نیاز به تصفیه جریانات را پایین می آورد و سیستمهای تصفیه فیلتردار را كمتر میكند. بعلاوه، میزان بقایای معمولاً سمی كه از تصفیه و تخلیص باقی میماند هم كاهش پیدا میكند.
صرفنظر از مصرف انرژی و انتشارات در طول یك عملیات عادی و نرمال، تكنولوژیهای خاصی مخاطرات بالایی برای محیط زیست داشته و میتوانند برحسب تصادف زیانهایی را برای محیط زیست بوجود بیاورند. این مطلب، دربرگیرنده مخاطراتی نیز هست كه در طول بكارگیری از مواد فرآوری و مواد كمكی سمی، ایجاد میشوند.
هدف هر فرایند تولیدی، از انتقال مواد خام تا ایجاد محصول، تشكیل شده است. بنابراین ضایعات فرایند را میتوان بعنوان شاخصی برای استفاده ناكافی و نادرست از مواد در نظر گرفت. جدای از اثرات زیستمحیطی كه توسط ضایعات بیرونریزیها بوجود آمدهاند، باید مصرف مواد خام را هم كه از محیط زیست استخراج میشوند، در نظر گرفت. در بسیاری از موارد، فراهم كردن مواد خام كه در فرایندهای نادرست و نامؤثر تولید به ضایعات تغییر شكل میدهند یك فاكتور مسلم و قطعی در هزینهها به حساب میآید. اجتناب از این نوع ضایعات نه تنها هزینه بیرونریزی و دفع را كاهش میدهد بلكه هزینه مواد خام را هم بهبود میبخشد.
یك استراتژی مهم برای جلوگیری از ضایعات و كاهش هزینهها شامل چرخههای بسته مواد در فرایند تولید میباشد. بازیافت مواد ضایعات و برگرداندن آنها به فرایند تولید مصرف مواد خام اولیه را به همراه هزینه دفع این ضایعات كاهش میدهد. بعلاوه نقل و انتقال كمتری برای بازیافت یا دفع مواد خارجی وجود خواهد داشت. یكی از ضروریات، شامل استفاده از مواد قابل بازیافت و جمعآوری و مرتب سازی ضایعات فرایند میباشد.
در بسیاری از موارد، اجتناب از ضایعات فرایند تولید در مجموع، و یا بازیافت آنها به فرایند تولید امكانپذیر نیست. باید استفاده مجدد و یا بازیافت این مواد را به فرایند تولید كاملاً مدنظر داشت. اگرچه در این زمینه، باید اطمینان حاصل شود كه عملآوری محصولات جدید ضایعاتی را ایجاد نمیكند كه از مواد اصلی خطرناكتر باشند كه به این ترتیب برای اثرات مفید محیط زیست كه هدف اصلی میباشد، راه مقابلهای خواهد بود.
علیرغم همه تلاشهایی كه صورت میگیرد، یك تولید كاملاً بدون ضایعات در مواردی بسیار نادر، تحقق میپذیرد. این ضایعات غیرقابل اجتناب باید در یك طریقهای دفع و منهدم شوند كه اثرات كمتری را بر روی محیط زیست داشته باشند. یكی از راههای امكانپذیر، جداسازی ضایعات و استفاده مجدد به طریقهای خاص از آنها و یا انهدام مواد میباشد. در این زمینه، تماس صحیح و دقیق با مواد خطرناك از اهمیت خاصی برخوردار است. طریقه دیگر، بر روی جنبه مصرف مواد متمركز شده و كنترل فعالی بر روی تركیب مواد ضایعاتی از طریق گزینش مواد مناسب، مواد فرایند و مواد كمكی دارد.
مرتبسازی و جداسازی ضایعات فرایند، یك شرط ضروری و لازم را برای بازیافت و استفاده مجدد از مواد چه در خانه و چه در خارج تشكیل میدهد ضمن اینكه لازمه اندیشیدن چارهای خاص برای انواع متفاوت ضایعات میباشد. در بعضی از موارد، جداسازی طبقات مختلف ضایعات، كافی خواهد بود. به منظور دستیابی به این هدف، غالباً جا به جایی ترتیب مراحل انفرادی تولید، کافی است، برای مثال، برش بخشهای ساختاری مختلف مواد پیش از اینكه به یكدیگر چسبیده شوند از تركیب ضایعات مواد جلوگیری میكند كه تنها در صورت صرف هزینههای بالا، قابل جداسازی میباشند.
به حداقل رساندن نسبت مردودیها، هدف مهمی خواهد بود اگر فقط بتواند هزینهها را كمتر كند و هم چنین میتواند فاكتور كلیدی در مدیریت كیفیت و تضمین كیفیت محصول باشد. محصولی بدون هیچگونه مردودی را می توان چنین تعریف کرد:منافع و سودمندی مستقیم كه منسوب به مصرف منابع در عملآوری محصول میباشند یعنی در اینجا كارآیی و تأثیر منابع در واقع برابر با صفر بوده است. اگر مصرف منابع در مقابل سایر محصولات قرار گرفته باشد، تأثیر و كارآیی سرتاسری منابع با نسبت مردودیها كاهش پیدا میكند. مشكل بعدی در ارتباط با مردودیها، بخصوص وقتی كه در مراحل آخری تولید رد میشوند، از این حقیقت تشكیل شده كه باید اجزاء سازنده را از هم جدا نمود، قبل از اینكه آنها دوباره به مكان تولید، بازگردانده شوند.