ECODESIGN online PILOT

Zapobiegaj szkodliwemu dla środowiska wykorzystywaniu wyrobu

Proekologiczne zachowania użytkowników znacząco wpływają na zużycie materiałów i energii na etapie użytkowania. Z tego powodu należy dawać użytkownikom odpowiednie wskazówki dotyczące użytkowania wyrobu, aby wesprzeć pozytywne, proekologiczne zachowania. Pomocne mogłyby się okazać wskaźniki informujące użytkownika o bieżącym zużyciu energii bądź materiałów. Dostarczanie użytkownikowi wraz z wyrobem dozowników oraz instrukcji i informacji(np.: dotyczących stosowania wymaganej ilości detergentu) przyczynia się do ograniczenia postępującej degradacji środowiska.


Ukazuj poziomy zużycia na etapie użytkowania

Żeby zapobiegać nadmiernej konsumpcji np. energii, na etapie użytkowania, poziom jej zużycia powinien być wyraźnie wskazywany. Kiedy zachowania szkodliwe dla środowiska są wskazywane użytkownikom, istnieje szansa na zmniejszenie występowania takich zachowań w przyszłości, a tym samym zmniejszenie ilości konsumowanych przez wyroby zasobów. Techniczne wdrożenie takich pomysłów bywa czasem trudne i kosztowne (np.: wskazanie bieżącego zużycia), jednak często wystarczy odpowiednia informacja aby umożliwić użytkownikowi samodzielne oszacowanie zużycia zasobów (np.: różne programy piorące).


Minimalizuj zużycie energii podczas użytkowania poprzez zwiększanie wydajności wyrobu

Produkty aktywne (wykorzystujące energię do działania) mogą konsumować większą ilość zasobów na etapie użytkowania, niż było konieczne do ich wytworzenia. Zazwyczaj kluczowym czynnikiem jest tutaj zużycie energii koniecznej do działania wyrobu. Aby wspomóc konsumentów w podjęciu decyzji o zakupie, powstała europejska etykieta energetyczna, która wskazuje na różne klasy energetyczne poszczególnych produktów (pralek, lodówek, zamrażarek...). Z jednej strony, niskie zużycie energii często jest wykorzystywane w reklamach jako pozytywna cecha wyrobu, z drugiej strony, producenci czasami próbują zwiększyć sprzedaż zwracając szczególną uwagę konsumentów na dużą moc wejściową pewnych wyrobów (kuchenki elektryczne, odkurzacze...). Zabieg ten ma na celu podkreślenie nadzwyczajnej mocy produktu, ale niewiele mówi o jego jakości. Dlatego np.: w przypadku odkurzaczy powinno się wskazywać na maksymalną siłę ssącą zamiast na moc wejściową.


Minimalizuj pobór energii na etapie użytkowania poprzez wybór odpowiedniej zasady działania wyrobu

Jedna i ta sama funkcja techniczna może być zazwyczaj realizowana dzięki kilku różnym zasadom działania urządzenia. Procedura wyboru odpowiedniej zasady działania powinna uwzględniać wynikający z niej pobór energii na etapie użytkowania wyrobu. Dlatego konstrukcja wyrobu powinna stronić od takich rozwiązań, gdzie np.: elementy o dużej masie są co chwilę przyspieszane i hamowane. Każda forma tarcia lub tłumienia (np.: hamowanie mechaniczne, opór elektryczny, etc...) powoduje straty energii. Wykorzystanie diod LED (light emitting diode) zamiast zwykłych żarówek w latarkach lub sygnalizacji świetlnej może posłużyć za przykład trafnego wyboru zasady funkcjonowania. W tym przypadku, mniej energii jest tracone na promieniowanie cieplne, które i tak byłoby bezużyteczne.


Umożliwiaj wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii na etapie użytkowania wyrobu

Odnawialne źródła energii (np.: energia wiatrowa) są już dość popularne, a nawet wykorzystywane w zakładach produkcyjnych. W dodatku, energia odnawialna może także zostac wykorzystana do bezpośredniego zasilania pewnych produktów i może w znaczący sposób przyczynić się do ich ekologiczności. Urządzenia zasilane siłą mięśni użytkowników (np.: latarki, radia, ładowarki, etc...) nie tylko nie wykorzystują nieekologicznych baterii lub akumulatorów, ale także zapewniają pewność działania w przypadku braku dostępu do konwencjonalnych źródeł energii. Innym rozwiązaniem może być zastosowanie baterii słonecznych. Jest to jednak uzależnione od lokalizacji i czasu trwania dnia.


Projektuj wyrób dla minimalnego zużycia materiałów eksploatacyjnych

Rodzaj i ilość zużywanych materiałów eksploatacyjnych, szczególnie w przypadku wyrobów aktywnych, to krytyczny czynnik wpływający na ogólne zużycie zasobów. W wielu sytuacjach, duże ilości „szarej” energii i substancji są ukryte w materiałach eksploatacyjnych. Wydaje się to oczywiste w przypadku takich substancji jak paliwa, czy detergenty. W przypadku innych zasobów jak np.: woda, fakt ten jest mniej widoczny (pompa zużywa energię w celu wytworzenia ciśnienia wody w kranie). Dlatego trzeba brać pod uwagę nie tylko oszczędność samych zasobów, ale także energii niezbędnej do dostarczenia tych zasobów użytkownikowi końcowemu. Na oba aspekty można pozytywnie wpływać poprzez proekologiczne projektowanie wyrobów (zobacz przykład: spłuczka z urządzeniem oszczędzającym wodę)


Umożliwiaj stosowanie ekologicznych materiałów eksploatacyjnych

Wymagane materiały eksploatacyjne stanowią ważną część w procesie szacowania całkowitego wpływu danego wyrobu na środowisko. One także muszą być brane pod uwagę i oceniane. Abstrahując od wielkości zużycia, ważnym czynnikiem w ocenie środowiskowej jest ich jakość. Należy unikać stosowania materiałów eksploatacyjnych, które są niebezpieczne, toksyczne lub w inny sposób stanowią zagrożenie dla środowiska naturalnego.


Umożliwiaj stosowanie materiałów eksploatacyjnych wytwarzanych z surowców odnawialnych

Surowce odnawialne znajdują coraz więcej zastosowań, włączając w to materiały eksploatacyjne. Nie ma już większego problemu z nabyciem smarów lub detergentów pochodzenia roślinnego. Ich właściwości są tak samo dobre jak ich konwencjonalnych odpowiedników, a dodatkowo są one odnawialne (nie kopalne) i stanowią istotny wkład w zrównoważony rozwój.


top Projekt i prawa autorskie – Vienna TU, Institute for Engineering Design - ECODESIGN